Thánh Carlo Acutis: Hành Trình Thiếu Niên Và Khí Chất Thiêng Liêng – Phần I

Phần I: Suy tư từ sự kiện phong thánh cho Carlo Acutis (1991- 2006), một vị thánh trẻ qua đời vào đầu thiên niên kỷ thứ ba.

THÁNH CARLO ACUTIS: HÀNH TRÌNH THIẾU NIÊN VÀ KHÍ CHẤT THIÊNG LIÊNG

Suy tư từ sự kiện phong thánh cho Carlo Acutis (1991- 2006), một vị thánh trẻ qua đời vào đầu thiên niên kỷ thứ ba

Lm. GB Hoàng Quốc Thái

Dẫn nhập

Không chút ấn tượng gì. Đó là suy nghĩ đến đầu tiên của tôi khi biết về việc phong chân phước cho Carlo Acutis vào năm 2020, một cậu bé vị thành niên mới mười lăm tuổi. Nhưng thật choáng ngợp, khi năm năm sau thời điểm phong chân phước, vào ngày 7 tháng 9 năm 2025, cậu trai trẻ ấy lại được Giáo Hội Công Giáo phong thánh. Điều này có nghĩa là Acutis được tôn kính khắp nơi trong Giáo Hội Công Giáo. Đây là dấu hiệu chứng tỏ chắc chắn phải có điều gì đó đặc biệt về Acutis, đến nỗi Giáo hội quyết định phong thánh cho cậu một thời gian ngắn như vậy. Thế thì, Acutis là ai? Cậu đã làm gì? Những điều đó có ý‎ nghĩa như thế nào cho đời sống tâm linh của giáo hội trong bối cảnh xã hội ngày hôm nay? Trong cố gắng suy tư về cuộc sống của vị thánh rất trẻ này, bài viết được chia làm ba phần. Trước hết, chúng ta tóm lược cuộc sống của thánh Acutis, sau đó phân tích những điểm liên quan đến bối cảnh xã hội và thần học, và cuối cùng rút ra bài học tâm linh cho chúng ta giữa lòng xã hội hôm nay. Vì nội dung của toàn bài viết khá dài so với đa số thói quen đọc của chúng ta ngày hôm nay, nên tôi sẽ tách ra làm ba lần đăng bài. Lần này là phần thứ nhất, hai phần tiếp theo sẽ được đăng sau.

1. Cuộc sống trần gian vắn vỏi nhưng di sản thiêng liêng đồ sộ

Thánh Carlo Acutis (1991-2006) trải qua một cuộc đời vắn vỏi với bao nét bình thường của những thiếu niên cùng thời, nhưng từng đó thời gian cũng đủ để ngài tỏa sáng các nhân đức anh hùng xứng danh một vị thánh.

Carlo Acutis là một người Ý, được sinh ra tại London, nước Anh, vào ngày 3 tháng 5 năm 1991. Cha mẹ ngài, ông Andrea Acutis và bà Antonia Salzano Acutis, là những người Ý sinh sống tại Anh. Vài tháng sau khi Acutis được sinh ra, gia đình của người di chuyển tới Milan, nước Ý vì công việc đòi buộc.

Acutis là con trai độc nhất trong gia đình, được thụ hưởng giáo dục tại Milan và ngài cũng mang những nét bình thường như bao đứa trẻ cùng thời. Acutis có những lúc không chuẩn bị bài kỹ lưỡng trước khi tới lớp, ngài cũng sẽ xao nhãng trong những buổi học nhàm chán.[1] Acutis cũng yêu thích trò giải trí trên nền tảng kỹ thuật số và với thiên nhiên. Acutis thích phim ảnh, phim hoạt hình, những trò chơi điện tử trên máy tính và máy PlayStaytion. Người thích thả diều, hóa trang thành Người Nhện, trao đổi các thẻ bài Pokémon. Ngài cũng là người yêu động vật sở hữu hai con mèo, bốn con chó, nhiều con cá vàng.[2]

Sau khi kết thúc chương trình trung học cơ sở,[3] Acutis sôi sục một niềm đam mê với công nghệ thông tin. Ngài ngưỡng mộ những ai có thể hiểu thấu những bí ẩn đằng sau công nghệ thông tin, những ai có khả năng lập trình, biên tập phim, thiết kế trang mạng, quản lý biên tập. Acutis dành sự yêu thích đặc biệt cho một mẫu hình công nghệ ngoại hạng Steve Job, người đồng sáng lập và đã từng là Giám đốc Điều hành của Công ty Apple. Acutis thích thú với câu nói Steve Job rằng: “Thời gian của bạn có hạn, vậy đừng phí phạm nó để sống cho những ai khác.

Tôi không thích trở thành một người giàu của nghĩa trang… [ngược lại] lên giường ngủ mỗi tối và nói chúng ta đã làm được những điều tuyệt diệu… đó là điều làm tôi thích thú.”[4]

Với niềm đam mê và ngưỡng mộ cho công nghệ thông tin, Acutis biến nó thành phương tiện để lan tỏa các quan tâm thiêng liêng của ngài. Acutis đã thiết kế một trang mạng kêu gọi sự tôn kính cho Bí tích Thánh Thể qua các phép lạ Thánh Thể. Cậu cũng đã tạo một blogs để quảng bá cuộc sống của các thánh.[5]

Acutis được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu cấp tính vào tháng 10 năm 2006. Sức khỏe ngài suy giảm nhanh chóng chỉ trong vài ngày sau đó. Sau khi nhập viện San Gerardo ở Monza, ngài lãnh nhận Bí tích Xức dầu Bệnh nhân. Ngày 12 tháng10 năm 2006, Carlo qua đời ở tuổi 15, thậm chí ngài còn chưa tốt nghiệp trung học phổ thông.

Bên cạnh những đặc điểm bình dị như thế, Acutis sớm bộc lộ những phẩm chất thiêng liêng công giáo phi thường qua cách sống, các thực hành các việc đạo đức bình dân và phụng vụ, đặc biệt liên quan đến Bí tích Thánh Thể. Acutis, vào những ngày cuối đời ở tuổi 15, được chẩn đoán mắc bệnh ung thư bạch cầu, một căn bệnh chết người chưa có thuốc trị. Các bạn có biết Acutis đã phản ứng thế nào khi biết sự thật ngài đã mắc căn bệnh ung thư này không? “Chúa đã gởi đến cho con một lời mời gọi tỉnh thức!” Acutis bình thản, nở nụ cười và nói với cha mẹ ngài như vậy khi ở trong bệnh viện. Căn bệnh ung thư này hành hạ bệnh nhân với những đợt sốt, gây đau cổ họng và những cơn đau dữ dội từ trong xương. Nó còn gây ra những bất ổn trong giấc ngủ và khiến Acutis càng mệt mỏi hơn. Trong tình cảnh ngặt nghèo, Acutis vẫn giữ đời sống cầu nguyện như lúc cậu khỏe mạnh. Những lời cầu nguyện đó tăng sức cho cậu và giúp khởi đầu ngày mới đủ năng lượng để cậu vẫn theo đuổi những công việc yêu thích. Với sự hiệp thông với Giáo Hội, cậu nói rằng: “Con dâng những đau khổ này cho Đức Giáo Hoàng, và Giáo Hội, để khỏi sa hỏa ngục nhưng đến thẳng tới thiên đàng.”[6]

Những việc đạo đức bình dân có vai trò đặc biệt cho đời sống của Acutis. Vị thánh trẻ này có thói quen viết nhật kí, trong đó cậu ghi lại những suy nghĩ, dự định, nhận định về đời sống thiêng liêng hay đời sống thường nhật. Đây cũng là tài liệu quý báu để các tác giả khác dựa vào mà viết hạnh thánh của Acutis. Mặt khác, theo lời kể của mẹ ngài, thánh Acutis thường đến viếng mộ thánh Phanxico Assisi (1182 – 1226), đặc biệt để dâng một năm học mới dưới sự bảo trợ của thánh Phanxico.[7] Thánh Teresa Calcutta, cũng là một hình mẫu mà Acutis yêu thích vì sự dấn thân của mẹ cho những người nghèo. Acutis viết lại những câu nói ‎ nghĩa của Mẹ Teresa, như: “Nhiều người nói VỀ người nghèo, nhưng ít ai nói VỚI người nghèo”.

Một điểm sáng nữa trong đời sống thiêng liêng của Acutis là đời sống cầu nguyện, đặc biệt với Mẹ Maria. Trên con đường đến trường Tiểu học và Trung học, Tommaseo Institute, ngài thường dừng lại để cầu nguyện tại một nhà thờ công giáo, nhà thờ Santa Maria Segreta ở Milan. Acutis có một mối liên hệ thân thiết với Đức Mẹ qua lời kinh Mân Côi, thậm chí ngay từ nhỏ cậu đã yêu thích thực hành việc đạo đức này. Không chỉ cho mình, Acutis còn muốn cha mẹ cậu, những người đã không mặn mà thực hành niềm tin công giáo từ lâu, cùng lần hạt Mân Côi với cậu. Và họ đã làm theo yêu cầu của người con trai.[8] Chuỗi Mân Côi Bảy Sự Thương Khó của Mẹ Maria cũng là lời kinh yêu thích của Acutis. Ngài ấn tượng với lời kinh này vì chứa đựng lời hứa của Mẹ Maria rằng những ai thường xuyên chiêm niệm lời kinh ấy sẽ được ban những ơn cần thiết để hối cải trước khi qua đời.[9]

Đặc biệt nhất, Bí tích Thánh Thể là ưu tiên hàng đầu trong đời sống của Acutis. Với sự mong ước của cậu bé Acutis lúc đó mới 7 tuổi, độ tuổi chưa được chấp nhận để được rước lễ, thế nhưng với một đặc cách, vào ngày 16 tháng 6 năm 1998, Acutis được rước lễ lần đầu cách kín đáo tại một đan viện gần đó của các nữ đan tu dòng Ambrose ad Nemus.[10] Vài ngày sau, Acutis thổ lộ với mẹ cậu rằng: “Kế hoạch của đời con là sẽ luôn kết hợp với Chúa Giêsu.”[11] Cũng kể từ đó, cậu bé bảy tuổi Acutis đều đặn hằng ngày tham dự thánh lễ và Chầu Thánh Thể trước hay sau thánh lễ.[12] Nhiều người sẽ ấn tượng với Acutis về việc sử dụng không gian mạng để lan tỏa đức tin, nhưng thực ra, đời sống kết hợp bền bỉ với Bí tích Thánh Thể mới là “con đường cao tốc”[13] đến Nước Trời của ngài. Mối liên hệ Thánh Thể đã trở nên nhựa sống của Acutis.

Mười lăm năm đầu đời chúng ta đã làm được những gì? Đó là một thời lượng quá ngắn đối với nhiều người để có thể đạt được một thành tựu gì đó đáng kể. Nhưng Acutis đã tận dụng mười lăm năm ấy để đạt được vinh quang Nước Trời. Nói như các bạn trẻ thời này, Acutis sống ngắn nhưng “chất”. Chất ở đây không phải là chất lượng của thế gian, nhưng là chất lượng thiêng liêng. Acutis để lại cho Giáo Hội và cuộc đời một đời sống hòa hợp giữa những điều bình dị và những điều siêu việt. Acutis làm nhiều người cùng thời thấy họ ở trong cậu, nhưng cũng thấy họ không giống cậu. Bởi vì Acutis chơi đùa, học tập và sống như họ, nhưng cậu lại trổi vượt hơn họ về đời sống thiêng liêng. Acutis chọn Thiên Chúa là nền tảng để xây dựng đời sống trần gian này, chứ không phải chọn thế gian để định hướng đời mình. Để làm nổi bật hơn sự phi thường thiêng liêng của Acutis, trong phần kế tiếp, chúng ta sẽ cùng khám phá kỹ lưỡng hơn về đặc điểm xã hội trong thời đại của ngài và sự gắn bó của ngài với Bí tích Thánh Thể.

(Còn tiếp)

[1] Xem Francesco Occhetta and Carly Andrews, Carlo Acutis, the Servant of God (Editrice Velar, 2018), 10.

[2] Xem Courtney Mares, Blessed Carlo Acutis: A Saint in Sneakers (Ignatius Press, 2023), 13;

Xem Ephraim Kunnappally, Highway to Heaven: A Spiritual Journey through the Life of Saint Carlo Acutis (Atma books, 2020), 12.

[3] Middle School tại Ý tương đương với Trung Học Cơ Sở tại Việt Nam, tức là từ lớp 6 đến lớp 9.

[4] Occhetta and Andrews, Carlo Acutis, the Servant of God, 11.

[5] Xem Kunnappally, Highway to Heaven, 12.

[6] Antonia Salzano Acutis and Paolo Rodari, My Son Carlo: Carlo Acutis through the Eyes of His Mother, First (Our Sunday Visitor, 2023), 13.

[7] Xem Acutis and Rodari, My Son Carlo, 9.

[8] Xem Acutis and Rodari, My Son Carlo, 11.

[9] Xem Acutis and Rodari, My Son Carlo, 195.

[10] Đây là một đan viện nữ có nguồn gốc từ năm 1375. Thật không may, đan viện này đã bị cháy và gần như bị thiêu rụi chỉ mới đây vào ngày 11 tháng 10 năm 2025. Không có thiệt hại về người trong trận hỏa hoạn này.

Bên cạnh đó, các nữ tu cũng cứu được một số bức tranh và thánh tích của thánh Acutis. Xem https://ewtnvatican.com/articles/bernaga-monastery-fire-carlo-acutis-communion.

[11] Acutis and Rodari, My Son Carlo, 212.

[12] Xem Acutis and Rodari, My Son Carlo, 210.

[13] Kunnappally, Highway to Heaven, 14.

Nguồn: gpphanthiet.org