“Ai là người quản lý của Chúa?”
Trong bài dụ ngôn, thánh Luca dùng thuật ngữ “người quản lý” hoặc “việc quản lý” bảy lần,
và do đó nó trở thành chữ chính của đoạn Tin Mừng và của sứ điệp mà Chúa muốn ban cho
tôi. Sau đó, tôi cố gắng tìm trong Kinh Thánh một số dấu vết, hoặc một tia sáng sẽ giúp tôi
hiểu cặn kẽ hơn và minh xác cuộc đời tôi, việc quản lý mà Chúa đã giao phó cho tôi.
Trong Cựu Ước, nhiều lần thực tế này đã được tái diễn, đặc biệt nói về sự giàu có của các
vua chúa hoặc sự thịnh vượng của thành phố hoặc của các đế chế: ví dụ, trong sách Sử Biên
Niên, có nói về các viên chức phụ trách tài sản của Vua Đa-Vít (1Sb 27:31; 28:1) và trong
các sách Étte (3:9), Đanien (2:49; 6:4) và Tôbia (1:22) cuộc gặp gỡ của các viên quản lý
cho các vị vua và hoàng tử. Đó là việc quản trị hoàn toàn thuộc về thế gian, liên quan đến
tài sản, tiền bạc, giàu có, quyền lực; vì thế, bị ràng buộc vào một thực tế tiêu cực, chẳng hạn
như sự tích lũy tài sản, tiếm quyền, bạo lực. Nói một cách ngắn gọn, một chính quyền mà
kết thúc, đó là một thời gian ngắn ngủi và dối trá, bất luận nó được công nhận hay không,
điều này trong một cách nào đó, thì cần thiết cho guồng máy xã hội.
Mặt khác, sách Tân Ước lập tức giới thiệu tôi vào trong một chiều hướng đa dạng, cao siêu
hơn, bởi vì nó liên quan tới những thứ về tinh thần, linh hồn, và những thứ không chấm dứt,
không thay đổi với thời gian và với con người. Thánh Phaolô nói rằng: “Mỗi người nên tự
xem mình như một người tôi tớ của Đức Giêsu, người quản lý được trao phó với các sự mầu
nhiệm của Thiên Chúa. Trong vấn đề như vậy, những người quản lý được đòi hỏi phải
chứng tỏ lòng trung thành của mỗi người” (1Cr 4:1) và theo thánh Phêrô: “Ơn riêng Thiên
Chúa đã ban, vì vậy, như những người quản lý khéo có trách nhiệm về tất cả những ân sủng
của Thiên Chúa, phải dùng mà phục vụ kẻ khác” (1Pr 4:10). Do đó, tôi hiểu rằng tôi cũng
là một người quản lý các mầu nhiệm và ân sủng của Thiên Chúa, qua khí cụ đơn sơ và
nghèo khó, đó là đời sống của chính tôi; trong đó tôi được kêu gọi trở nên trung tín và tốt
lành. Nhưng tĩnh từ “tốt lành” này, giống như Gioan đã dùng để đề cập đến Người Mục
Tử, đến Đức Giêsu: “kalòs” có nghĩa là đẹp và tốt. Và, tại sao? Một cách đơn giản, bởi
vì Người dâng chính mạng sống của Người lên Chúa Chacho đoàn chiên. Đây là sự độc
đáo, sự quản lý đích thực đã được giao phó cho tôi trong thế gian này, cho thế giới ngày
sau.
Sự sắc sảo của người quản lý của Chúa là gì?
Đoạn Kinh Thánh này nói rằng ông chủ khen người quản lý bất lương, vì hắn đã hành động
với “sự tinh ranh” và ông lập lại chữ “sắc sảo” sau đó. Có lẽ nên dịch sát nghĩa hơn một
chút là “khôn ngoan” hoặc “khôn khéo”, hay “thận trọng”. Đó là sự khôn ngoan kết quả từ
sự suy nghĩ sâu xa chu đáo, từ sự phản tỉnh, từ sự học hỏi và ứng dụng của trí óc, của sự ảnh
hưởng đến điều gì đó được quan tâm sâu xa. Chữ này được tìm thấy như một tĩnh từ, ví dụ
như trong Phúc Âm Mátthêu 7:24 nơi mà sự khôn ngoan thực sự được biểu hiện khi một
người xây nhà trên đá chứ không phải trên cát, đó là người tìm được sự hiện hữu của mình
trên Lời của Chúa hoặc cũng như trong Mátthêu chương 25, nơi ông nói rằng các cô trinh
nữ, cùng với đèn của họ, có đầy dầu là người khôn ngoan, để các cô sẽ không bị chìm vào
bóng tối, nhưng là người biết cách luôn chờ đợi với một tình yêu thuần khiết và bất diệt với
người Phối Ngẫu của họ và với Chúa, khi Người trở lại. Vì vậy, người quản lý này khôn
ngoan và khéo léo, không phải vì anh ta lợi dụng người khác, nhưng vì anh ta biết cách điều
chỉnh và biến đổi đời anh ta theo mẫu mực và hình thức đời sống của Chúa mình: anh ta đã
tự cam tâm hoàn toàn, với tất cả thể xác, tâm trí, con tim, ý chí, sở nguyện bắt chước theo
Đấng anh ta phục vụ.
Gian dối và bất công
Một chữ khác cũng được lặp lại nhiều lần là “bất lương”, “gian dối”; người quản lý bị cho
là bất lương và vì thế cũng giàu có. Gian dối là một cá tính có thể soi mòn con người, trong
những việc lớn, việc to nhất, và cũng trong việc tối thiểu, việc nhỏ. Kinh Thánh bằng chữ
Hy Lạp không xử dụng chính xác chữ “bất lương”, nhưng viết là “người quản lý bất công”,
“sự giàu có bất công”, và “không công bằng trong việc tối thiểu”, “không công bằng trong
việc lớn”. Bất công là sự phân phối tồi tệ, thiếu khách quan hoặc thiếu xứng đáng, không
công bằng; nó thiếu hài hòa, nó thiếu một tâm điểm mà sẽ thu hút tất cả năng lượng, tất cả
sự chăm sóc và ý định của nó; nó gây ra các rạn nứt, vết thương, đau khổ chồng chất đau
khổ, nó tích tụ về một phía và tất cả các phía khác thì thiếu thốn. Tất cả chúng ta, một cách
nào đó, đã tiếp xúc với thực tế của sự bất công, vì nó thuộc về thế gian này. Và chúng ta
cảm thấy bị giằng co giữa hai bên, chúng ta đánh mất sự hài hòa, quân bình và vẻ đẹp; và
chúng ta không thể phủ nhận điều đó vì nó là như thế. Phúc Âm chính xác kết án việc thiếu
hài hòa hiển nhiên này, là sự tích trữ, giữ những thứ sang một bên, để họ luôn thu nhặt của
cải nhiều hơn, sự chiếm hữu, và nó cho chúng ta thấy cách để có được sự chữa lành, đó là
quà tặng hoặc sự cho đi, chia sẻ, cho đi với một trái tim rộng mở, với lòng nhân từ, như
Chúa Cha đã làm với chúng ta, không mệt mỏi, không có việc trở thành ít hơn hay nghèo
hơn.
Và, tiền của là gì?
Danh từ tiền của xuất hiện trong toàn bộ Kinh Thánh, trong chương này của sách Tin Mừng
Luca (các câu 9, 11, và 13) và trong Mátthêu 6:24. Cổ ngữ Do-Thái tương ứng với “giàu
có”, “của cải”, “lợi lộc”, nhưng nó trở nên gần như là hiện thân của thần-tiền mà loài người
phục vụ nó một cách ngu xuẩn, nô lệ cho “lòng tham không đáy đó cũng là sự tôn thờ ngẫu
tượng” (Col 3:5). Ở đây mọi thứ trở nên rõ ràng, hoàn toàn sáng tỏ. Bây giờ, tôi biết rõ câu
hỏi nào tôi cần phải trả lời, sau khi gặp gỡ với Lời này của Chúa: “Tôi, tôi muốn làm tôi
cho chủ nào?” Chỉ có một sự lựa chọn, duy nhất, cụ thể. Tôi giữ trong lòng tôi động từ kỳ
diệu, tuyệt vời và ngọt ngào này, động từ “làm tôi” và tôi ngẫm nghĩ về nó, và rút ra từ nó
tất cả các sự thật mà nó chứa đựng. Những lời mà ông Giô-Suê nói với dân chúng hiện ra
trong tâm trí tôi: “Nếu phụng thờ Đức Chúa dường như là một điều xấu cho anh em, thì
hôm nay anh em cứ tùy ý chọn thần mà thờ!” (Yôs 24:15). Tôi biết rằng tôi không công
bằng, rằng tôi là một người quản lý bất trung, ngu ngốc; tôi biết rằng tôi không có gì, nhưng
hôm nay tôi sẽ chọn, với tất cả lòng thành, tôi phụng thờ Thiên Chúa. (Cv 20:19; 1Th 1:9;
Ga 1:10; Rm 12:11).
